ความรู้ที่เชื่อถือได้กับเรื่อง-ตะคริว

ความรู้ที่เชื่อถือได้กับเรื่อง-ตะคริว
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


ตะคริว (อังกฤษ: Cramp) คือภาวะที่มีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อโดยไม่คลายตัวออกตามปกติ มักเกิดขึ้นตามกล้ามเนื้อแขนและขา ปกติจะเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาที แต่บางรายอาจรุนแรงและนาน บางรายเป็นชั่วโมงหรือมากกว่านั้น ก่อให้เกิดความเจ็บปวดทรมาน แม้จะไม่ส่งผลอันตรายร้ายแรง แต่หากเกิดขึ้นระหว่างขับรถหรือว่ายน้ำ อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุและอันตรายถึงชีวิตได้ โดยทั่วไป ตะคริวมักเกิดกับนักกีฬาที่ออกกำลังหนักหรือมากเกินไป ผู้สูงอายุ สตรีมีครรภ์ และผู้สูบบุหรี่จัด


สาเหตุทั่วไปของตะคริวที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อโครงร่าง หรือกล้ามเนื้อลาย มักเกิดจากการเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อ ระดับโซเดียมและโปรแตสเซียมในร่างกายต่ำ หรือจากการที่ร่างกายพบกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่ต่างกันมากอย่างรวดเร็ว ร่างกายขาดน้ำหรือเสียเหงื่อมาก ระดับเกลือในร่างกายต่ำ ส่วนตะคริวที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อเรียบ อาจเกิดกับสตรีเวลาที่มีประจำเดือน หรือเกิดจากอาการกระเพาะหรือลำไส้อักเสบสาเหตุทั่วไปของตะคริวเกิดจากการเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อ ร่างกายพบกับการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่แตกต่างกันมากอย่างรวดเร็ว ร่างกายขาดน้ำและเกลือเพราะเสียเหงื่อมาก ระดับเกลือในร่างกายต่ำ ตะคริวยังเป็นอาการจากภาวะการตั้งครรภ์ หรือจากอาการป่วยของโรคไตและไทรอยด์ด้วย

ตะคริวกล้ามเนื้อเรียบ อาจเป็นอาการจากโรคเยื่อบุโพรงมดลูกขึ้นผิดที่ (Endometriosis) หรือปัญหาสุขภาพอื่น และอาจเกิดกับสตรีเวลาที่มีประจำเดือน (Menstrual cramps หรือ Period cramps)
ตะคริวกล้ามเนื้อโครงร่าง กล้ามเนื้อโครงร่าง หรือกล้ามเนื้อลาย มักเกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อน่อง ต้นขา หรืออุ้งเท้า ที่เมื่อเกิดขึ้นแล้วจะมีอาการเจ็บปวดมาก


ตะคริวกล้ามเนื้อขา (Nocturnal leg cramp) มักเกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อขา ฝ่าเท้า หรือกล้ามเนื้อมัดอื่นในเวลาพักผ่อนยามค่ำคืน บ้างเรียก Night leg cramp ตะคริวประเภทนี้อาจเกิดขึ้นเพียงชั่วครู่ หรือนานหลายนาที และบางครั้งอาการเจ็บปวดยังคงต่อเนื่องแม้กล้ามเนื้อคลายตัวแล้วก็ตาม และส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ หรือวัยรุ่นที่ออกกำลังกายในเวลากลางคืน สาเหตุของตะคริวนี้ยังไม่แน่ชัด อาจเป็นเพราะร่างกายขาดน้ำ ระดับเกลือแร่ (แมกนีเซียม โปแตสเซียม โซเดียม และแคลเซียม) ต่ำ หรืออาจเพราะนั่งหรือนอนในท่าเดียวนานเกินไป สตรีมีครรภ์มักเกิดอาการตะคริวบริเวณกล้ามเนื้อน่องในเวลากลางคืน

การแก้ไขอาการ

การยืดกล้ามเนื้อที่เป็นตะคริวช่วยบรรเทาอาการได้ เช่น หากเกิดที่กล้ามเนื้อน่อง ให้เหยียดเข่าและกระดกปลายเท้าขึ้น หรือยืนกดปลายเท้ากับพื้น งอเข่าและโน้มตัวไปข้างหน้า จากนั้นให้ทายานวดคลึงเบาๆ หรือประคบด้วยน้ำอุ่นจะช่วยได้โดยเฉพาะที่กล้ามเนื้อท้อง



การป้องกัน

ควรมีการอบอุ่นร่างกายก่อนเล่นกีฬา ถ้าออกกำลังกายหนัก ควรดื่มน้ำและเกลือแร่ทดแทนให้เพียงพอ ไม่ควรอยู่ในท่าเดิมเป็นเวลานานๆ การฝึกการยืดกล้ามเนื้อบ่อยๆ อาจลดโอกาสการเกิดตะคริวได้ หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิกะทันหัน โดยเฉพาะผู้สูงอายุควรค่อยๆ ขยับแขนขาช้าๆ และหลีกเลี่ยงอากาศเย็นมาก หากเป็นบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไข